- อายุมากขึ้นมีหนังตาตกมากขึ้น ตามอายุ , อายุเท่าไร ถือว่ามาก , ถ้าเราลองสังเกตุดู บางคนอายุ 30 ปลายๆ 40 ต้นๆ จะเริ่มมีหนังตาตก และบางคนยิ่งตกมาก ก็อาจจะทำให้ขนตาทิ่มเข้าลูกนัยน์ตา ทำให้ลำคาญ บางคนอาจจะแก้ปัญหาด้วยการตัดเล็มขนตาแทน เพื่อแก้ปัญหาขนตาทิ่มเข้าตาด้วย
- และบางคนก็อาจจะมีไขมันตกด้วย
- การทำผ่าตัดในคนสูงอายุ จุดประสงค์หลักๆ คือต้องการตัดหนังตาที่ตกลงมา ออก แต่ไม่ได้อยากจะทำชั้นตาสูงมากนัก , ให้เป็นธรรมชาติ ตามชั้นตาเดิมก็ได้
- แต่บางคนก็อาจจะอยากทำชั้นตาให้ดูสูงขึ้นมาหน่อย จะได้ทำให้หนังตาตกในอนาคตช้าลง
ตัดหนังตา จะอยู่ได้นานกี่ปี
- คำถามที่ถามบ่อย ว่าหลังตัดหนังตาแล้ว กว่าหนังตาจะตกลงมา ใช้เวลานานไหม , หรือต้องทำทุกๆปี หรือ สามปี ห้าปี
- คำตอบ ขึ้นกับปัจจัยต่างๆ เช่น ทำชั้นตาสูงไหม , ถ้าทำชั้นตาสูงหน่อย เช่น 8 ม.ม. ชั้นตาก็มักจะตกช้ากว่าคนที่ทำชั้นตาไม่สูงมาก เช่น 6 ม.ม.
- การดูแลรักษาให้ใบหน้าเรา แจ่มใสอยู่เสมอ ไม่เครียด, ไม่ตากแดดบ่อย , ไม่นอนดึก ,ไม่สูบบุหรี่ หรือ ปาร์ตี้ทานเหล้า แล้วนอนดึกๆ ประจำ ก็จะทำให้ใบหน้าเราเหี้ยวเร็ว และชั้นตาเราก็ตกลงมาได้เร็วขึ้นด้วย
- โดยปกติ ถ้าหลังทำผ่าตัด ดูแลดี ชั้นตาพอเหมาะไม่สูง หรือต่ำเกินไป ก็น่าจะอยู่ได้ตั้งแต่ 5- 20 ปี แล้วแต่ปัจจัยดังที่ได้แนะนำไปด้านบนครับ
การทำตาสองชั้น อีกวิธีที่เรียกว่าซับบราวน์ เหมาะกับคนที่มีหน้าตาตก โดยเฉพาะตกมากที่หางตา แต่ชอบชั้นตาเดิม โดยการทำผ่าตัดจะลงแผลใต้คิ้ว และดึงสไลด์หนังที่ตก ยกลิฟต์ขึ้นไป
หมอเล่ารายละเอียดการรักษา รวมถึงขอ้ดีข้อเสียจากวิธีนี้ ติดตามได้ในเฟสด้านล่างครับ

คิ้วตกด้วย
- การประเมินรอบดวงตา หนังตาที่ตก และคิ้ว มักจะตอ้งประเมินไปด้วยกัน
- สำหรับคนไข้ที่คิ้วตกด้วย หมอมักจะแนะนำวิธีการดูว่าคิ้วตกเป็นอย่างไร และมีวิธีการรักษาอย่างไรบ้าง
- การทำผ่าตัด ควรจะทำผ่าตัดคิ้วตก หรือ หนังตาตกก่อน หรืออย่างไหนตกมาก ตกน้อยกว่าอย่างไร การทำผ่าตัด อันไหนก่อนหลัง จะดีกว่ากัน , หมอก็จะเป็นผู้พิจารณาและแนะนำกับคนไข้อีกทีครับ
หมอผ่าตัด พูดคุยปรึกษาชั้นตากับคนไข้ก่อนทำ
- หมอผ่าตัด และคนไข้ จะต้องคุยกันในเรื่องของการผ่าตัด และความชอบส่วนตัว เกี่ยวกับความสูงชั้นตา
- รวมถึงการสาธิตชั้นตาให้ดูว่า ชอบชั้นตาสูง จะเป็นอย่างไร ชั้นตาไม่สูงมาก จะเป็นอย่างไร
- รวมถึงการดูแลรักษา หลังทำผ่าตัดด้วย เพื่อให้การเข้าที่ให้ดีและเร็วที่สุด และให้คนไข้เข้าใจและพอใจถึงการทำผ่าตัดให้มากที่สุด
ตรวจดูหนังตา อาการ และประวัติอย่างละเอียด
- อาการตาปรือ หรือหนังตาตกจากกล้ามเนื้ออ่อนแรง ซึ่งอาจจะพบได้ คนไข้อาจจะเป็นมานานแล้ว ไม่เคยรู้ ไม่เคยสังเกตุ
- หรืออาจจะมาปรืออ่อนแรงเมื่ออายุมากขึ้น
- บางคนมีประวัติตาแห้ง คันตา ตาแดง มีระคายเคือง ต้องใช้น้ำตาเทียมเป็นประจำ ก็อย่าลืมบอกหมอผ่าตัดด้วยนะครับ
คนที่เคยทำตามาก่อน
- อาจจะเคยทำตามาก่อน แล้วตอนหลังๆ 4-5 ปี หนังตาเริ่มตกมากขึ้น ก็สามารถทำผ่าตัด ตัดหนังตาและไขมันที่ตกเพิ่มได้
- หรือบางคน ก็อาจจะมีปัญหาว่าทำผ่าตัดชั้นตาสูงเกินไป ไม่ชอบ , หรือเอาไขมันออกเยอะเกินไป หรือเมื่ออายุมากขึ้น ก็อาจจะทำให้ไขมันฝ่อไป ทำให้เบ้าตาดูลึก ซึ่งถ้าลึกมากๆ ก็อาจจะต้องทำผ่าตัดฉีดเติมไขมันตัวเองได้เช่นเดียวกัน
ต่อมน้ำตาที่หางตาห้อย
- ต่อมน้ำตาอยู่บริเวณหางตา ด้านบน ใต้กระดูกเบ้าตา
- ในคนปกติ จะมองไม่เห็นจากด้านนอก หรือไม่เห็นเป็นก้อนๆตุ่ยๆลงมา
- แต่บางคน ถ้าต่อมน้ำตานี้ใหญ่ ก็อาจจะเห็นห้อยลงมาได้ เห็นเป็นก้อนหน้าๆใต้กระดูกเบ้าตาด้านนอก
- ซึ่งก้อนนี้อาจจะดูแยกยากว่าเป็นต่อมน้ำตา หรือเป็นไขมันที่ตกลงมา
- แต่สามารถดูแยกได้ว่าเป็นเป็น ต่อมน้ำตา หรือ ไขมันที่ตกลงมา ระหว่างผ่าตัด
เทรนการดูแล หนังตาตกในผู้สูงอายุ และรอบๆดวงตา
- ปัจจุบัน การทำตาในผู้สูงอายุ จะต่างจากเดิมไปบ้าง เช่น ชั้นตา อาจจะไม่ชอบสูงมากนัก พยายามรักษาให้ดูใกล้เคียงชั้นตาเดิม หรือออกมาทางธรรมชาติ
- ถ้ามีเบ้าตาลึก หรือ รอยเหี่ยวย่น รอยตีนกา รอบๆดวงตา ก็ค่อยทำ ฟิลเลอร์ หรือ โบท๊อก แล้วแต่กรณีไป
- และการเปลี่ยนแปลงในผู้สูงอายุนี้ ไม่ใช่เพียงไขมัน ผิวพรรณที่ดูบางลงเท่านั้น แม้แต่กระดูกก็จะบางลงด้วย รวมถึงกระดูกใบหน้า และรอบๆดวงตา ที่มีผลต่อการดูแลสุขภาพความงามรอบๆดวงตา
อายุมาก อาจพบตาปรืออ่อนแรงมากขึ้น
- มีรายงานว่า คนเกาหลี ที่มีอายุเกิน 50 ปี ขึ้นไป จะเริ่มมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงได้ถึง 50%
- ตาปรือกว่าเดิม , ลืมตาได้ไม่โตเท่าเดิม , เวลาอ่านหนังตา จะรู้สึกต้องออกแรงลืมตามากขึ้น
- อาจจะพบท่านั่ง การเงยคอ หรือท่าอ่านหนังสือที่ผิดไปจากเดิม
- คนสูงอายุ กล้ามเนื้อลืมตาจะเริ่มอ่อนแรงลง ทำให้มองได้ไม่ถนัดนัก ,และคนไข้มักจะเลิกคิ้วช่วยให้เห็นชัดขึ้น สังเกตุได้จากคิ้วจะสูง และรอยย่นหน้าผากชัด

หนังตาตกเยอะ
- เมื่ออายุมากขึ้น หนังตาส่วนด้านข้าง หรือด้านหางตา จะตกเยอะกว่าตรงกลางๆตา
- เราจะเห็นได้ชัดเจนมากขึ้น ในผู้หญิงเมื่ออายุมากกว่า 60 ปี หรือในผู้ชายที่อายุมากกว่า 70 ปี
- แต่บางคนถ้าพบว่ามีคิ้วตกเยอะ ตาปรือเยอะๆ อาจจะมีประวัติโรคอื่นมาก่อนได้ เช่นเคสด้านล่าง คนไข้เคยมีประวัติเส้นประสาทหน้าอ่อนแรง ทำให้คิ้วตกมาก 1 ข้าง

ประเมินก่อนทำผ่าตัด
หนังตาหย่อนแค่ไหน
- หนังตาหย่อน ก็อาจจะลงมาปิดตา ซึ่งจะแตกต่างกับอาการตาปรือ ที่ลืมตาขึ้นได้น้อย
- ถ้าหนังตาหย่อนเยอะ , การรักษา จะเป็นการตัดหนังตาและกล้ามเนื้อรอบเปลือกตาออกบางส่วน เพื่อให้กระชับขึ้น
เบ้าตาลึก ?
- กล้ามเนื้อลืมตาเริ่มหย่อนตามอายุในหลายๆส่วน จะเห็นว่า จะมีชั้นตาหลายๆชั้นและเบ้าตาลึก , เนื่องจากลืมตาขึ้นได้น้อย คนไข้ก็มักจะชดเชยด้วยการเลิกคิ้วขึ้นมาแทน

มีตาปรือไหม , กล้ามเนื้อออกแรงลืมตาได้ดีแค่ไหน

- ประเมินก่อนว่ามีตาปรือด้วยหรือเปล่า หรือว่ามีกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง หรือ ขนตาตก ทิ่มลงล่างหรือไม่ , ในคนที่อายุเยอะๆ ก็จะมีผลทำให้กล้ามเนื้อตาอ่อนแรงเพิ่มมากขึ้นได้

มีคิ้วตกด้วยหรือเปล่า ?
- ระดับคิ้วอยู่ที่สูงกว่าขอบกระดูกเบ้าตาเล็กน้อยในผู้หญิง
- ส่วนในผู้ชาย ระดับคิ้วอยู่ต่ำกว่าเล็กน้อย
- เมื่ออายุมากขึ้น คิ้วจะเริ่มตกจากด้านข้างทางขมับมากกว่าด้านใน เพราะกล้ามเนื้อหน้าผากที่ช่วยดึงคิ้วในด้านนอก มีน้อยกว่า
- ถ้ามีคิ้วตกร่วมด้วย หมอและคนไข้จะมาดูกันว่าควรจะทำผ่าตัดพร้อมกันไหม ,หรือทำอย่างไหนก่อนหลัง
- ถ้าคิ้วตกเยอะๆ ควรจะทำผ่าตัดคิ้วก่อน
- ถ้าตัดหนังตาก่อน อาจจะต้องตัดเยอะเกินไป และเมื่อมาดึงคิ้ว อาจจะทำให้หลับตาไม่สนิท
- แต่การทำตาก่อน ก็มีข้อดี ในบางคนอาจจะไม่ชอบแผลที่ขอบบนของคิ้ว หรือ ต้องการทำการเซตชั้นตาให้สูงขึ้นก่อนด้วย
ชั้นตาเกิดจาก …
- การติดหรือยึดของผิวหนัง กับกล้ามเนื้อลืมตา เมื่อเราลืมตา จึงเกิดดึงส่วนชั้นตา และหนังตาที่อยู่สูงกว่า จะพับลงมาเป็นชั้นตา
- โดยทั่วๆไป จะพบว่าชั้นตาผู้หญิงจะสูงกว่าผู้ชาย
- ตาคนเอเซีย ชั้นตาหลบใน หรือไม่มีชั้นตา หรือชั้นตาเล็กๆ ปกติอยู่ที่ 2 ม.ม. , ต่างกับตาฝรั่ง ชั้นตาประมาณ 6-8 ม.ม.(ผู้หญิง) และ 4-6 ม.ม.(ผู้ชาย)
- หนังตาตกเมื่ออายุมากขึ้น ก็ทำให้ชั้นตาดูเล็กลง หรือบางคน อาจจะมีไขมันฝ่อลงไป ทำให้เบ้าตาลึก ทำให้ดูชั้นตาสูงขึ้นได้
- ในบางคนที่เคยทำตาตั้งแต่อายุน้อยๆ โดยอาจจะทำชั้นตาสูงมาก และตัดหนังตาออกไปเยอะ ก็อาจจะมีปัญหาตอนอายุเยอะได้เช่นเดียวกัน
- บางคนถ้ามีตาปรือๆหน่อยๆเมื่ออายุมากขึ้น , การทำผ่าตัดเพื่อยกกล้ามเนื้อตา ก็จะช่วยให้ชั้นตาดูสวย เป็นธรรมชาติ
ไขมันตกเยอะ
- ไขมันรอบๆดวงตา มีทั้งไขมันใต้คิ้ว และไขมันอยู่ในช่องตา
- ไขมันที่ในช่วงตาส่วนบน มี 2 ก่อนใหญ่ๆคือ ด้านใน และด้านกลางลูกตา
- ไขมันส่วนนี้ที่ตกลงมา ตอนทำผ่าตัดตัดหนังตา และเอาไขมันส่วนนี้ออกด้วย
ตาแห้ง
- ในคนไข้ที่มีอาการตาแห้ง หรือประวัติโดนลม เคืองตา หรือต้องใช้น้ำตาเทียม หมอจะประเมินว่าตาแห้งเยอะหรือไม่
- เพราะหลังผ่าตัดตาสองชั้น ในช่วงแรกๆ อาจจะมีภาวะที่ตาแห้งเพิ่มขึ้นได้ ซึ่งต้องดูแล เช่นไม่โดนลม , กลางคืน อาจจะต้องใช้ผ้าปิด หรือ ใช้น้ำตาเทียม
รอยย่นรอบๆดวงตา
- บางคนมีรอยย่นด้านในหัวตา เกิดจากกล้ามเนื้อที่ใช้ในการขมวดคิ้ว หรือบางคนมีรอยย่นหางตา เรียกว่า ตีนกา
- รอยย่นเหล่านี้อาจจะช่วยได้บ้างเล็กน้อยจากการทำผ่าตัดตา
- แต่โดยปกติ มักจะต้องใช้โบท๊อกแก้รอยย่นตีนกา หลังผ่าตัด
ลักษณะความหนาของผิวหนัง
- เมื่ออายุมากขึ้น ความหนาผิวหนังจะแตกต่างกัน ทั้งจากสิ่งแวดล้อม หรือการโดนแสงแดด
- แต่โดยปกติ คลอลาเจนจะลดลงผิวบางมากขึ้น ไขมันอาจจะฝ่อมากขึ้น กล้ามเนื้อหย่อน ทำให้ตกลงมาได้มากขึ้น
ขั้นตอนการผ่าตัดตาสองชั้น ตัดหนังตา ตัดไขมัน ในคนสูงอายุ
ยาชาเฉพาะที่
- การทำผ่าตัดตาสองชั้น เป็นการผ่าตัดเล็ก
- สามารถใช้ยาชาเฉพาะที่ได้
- บางคนที่มีความกังวล อาจจะทานยานอนหลับ หรือยาคลายเครียดก่อนทำผ่าตัดได้
ประเมินและวาดตำแหน่งที่จะตัดหนังตา และทำชั้นตา ตาสองชั้น


- วาดเนื้อที่จะตัดออก โดยการจับเนื้อมาชนว่าหนังตาเปลือกตาไม่เผยอออกมา เดียวจะหลับตาไม่สนิท
- แต่อาจจะให้มีขนตากระดกขึ้นนิดๆ เพื่อให้หลังยุบบวมแล้ว ตกลงมาพอดี
- ปกติ จะพยายามให้มีระยะระหว่างชั้นตา กับคิ้ว ไม่ต่ำกว่า 15 ม.ม.
- ส่วนชั้นตา ขึ้นกับว่าชอบชั้นตาสูงประมาณไหน ปกติจะประมาณ 4-7 ม.ม. (จะประเมินตั้งแต่ก่อนทำผ่าตัด โดยหมอจะกดชั้นตาให้คนไข้เลือกก่อน)
- ส่วนการตัดหนังตาที่ตกด้านข้าง ปกติจะกรีดยาวออกไป มักจะไม่ให้เกิน 1 ซ.ม. จากมุมหางตา (แต่ยกเว้นกรณีตกเยอะๆ ก็อาจจะจำเป็นต้องกรีดยาวเพิ่ม)
ตัดไขมันที่ตกออก
- หลังจากตัดหนังตาและกล้ามเนื้อออก และเปิดเยื้อหุ้มไขมัน พร้อมทั้งเอาไขมันออกบางส่วน

เย็บสร้างชั้นตา
- การเย็บสร้างชั้นตา มีหลายวิธี ขึ้นกับตำแหน่งและความสูงของชั้นตา , ถ้าไม่สูงมาก จะเย็บที่เอ็นแถบชั้นตา
- แต่ถ้าชั้นตาสูงหน่อย จะเย็บกับผังผืดกล้ามเนื้อลืมตา
- พร้อมกันเย็บปิดแผลภายนอก ด้วยไหมละเอียด


การดูแลหลังทำผ่าตัด
- พยายามประคบเย็นเยอะๆในช่วง 3 วันแรก จะได้ไม่บวมมาก
- ตัดไหม ประมาณ 7 วัน
- หลังตัดไหม เริ่มใช้ยาทาลบรอยแผลเป็น
ปัญหาที่อาจพบได้หลังทำผ่าตัดตาสองชั้น ในคนสูงอายุ
- ตัดหนังตาน้อยเกินไป หรือ คนไข้ไม่ชอบชั้นตา
- ซึ่งปัญหานี้ ป้องกันโดยการที่หมอและคนไข้ คุยกันในเรื่องความสูงของชั้นตา รวมถึงสาธิตชั้นตาให้เห็นก่อนว่าหลังทำจะเป็นอย่างไร ซึ่งจะช่วยให้คนไข้เข้าใจ และเห็นภาพหลังทำได้ก่อนว่าจะออกมาประมาณไหน
- ชั้นตาไม่เท่ากัน หรือไม่เป็นธรรมชาติ
- ตอนตรวจร่างกาย หมอจะตรวจชั้นตาและคิ้ว ทั้งสองข้างเปรียบเทียบกัน อย่างละเอียด
- เพราะเป็นไปได้ที่หนังตาอาจจะตกไม่เท่ากัน ซึ่งเราจะต้องตัดหนังตาข้างนั้นออกมากกว่า
- หรือกรณีที่คิ้วสูงไม่เท่ากัน ข้างที่ต่ำกว่า อาจจะทำให้หนังตาตกมากกว่า
- ตัดหนังตาออกเยอะเกินไป
- ในคนสูงอายุ หนังตามักจะตกเยอะ แต่บางคน มีคิ้วตกเยอะ และถ้าเยอะมากๆ ช่องตา-คิ้วแคบๆ กรณีควรจะทำผ่าตัดยกคิ้วก่อน
- และอย่างน้อยช่องตา-คิ้วที่เหลืออยู่ ไม่ควรน้อยกว่า 20 ม.ม.
- หลับตาไม่สนิท หลังทำผ่าตัดตาสองชั้น
- จริงๆแล้วอาจจะพบได้ในคนสูงอายุ เพราะกล้ามเนื้อยกเปลือกตา อาจจะเริ่มอ่อนแรงบ้างในคนสูงอายุ ทำให้เกิดปัญหาหลับตาไม่สนิท ซึ่งมักจะพบชั่วคราว
- แต่ก็ควรจะแนะนำให้คนไข้ที่มีปัญหาตาแห้งอยู่แล้ว อาจจะใช้น้ำตาเทียม และหลีกเลี่ยงการโดนลมบ่อยๆ ทำให้แสบตา ตาแดงได้
- เลือดออกเบ้าตาหลังทำผ่าตัด
- ก่อนทำผ่าตัด หมอจะเช็คประวัติ โรคประจำตัว และยาประจำที่คนไข้ใช้อยู่ และยาที่สำคัญเช่นยากลุ่ม แอสไพริน หรือทำให้เลือดไม่แข็งตัวต่างๆ และคนไข้ควรจะนำชื่อยาที่ทานส่งมาให้หมอดูก่อนด้วย
- หลังทำผ่าตัด การประคบเย็น โดยเฉพาะช่วง 3 วันแรกเพื่อให้เลือดหยุดได้เร็ว และไม่บวมง่าย
- ต่อมน้ำตาบวม หรือห้อย
- ต่ำแหน่งของต่อมน้ำตาอยู่ใต้ขอบกระดูกเบ้าตา ด้านนอก
- แยกยากกับไขมันที่ตก
- แต่หมอจะรู้ระหว่างทำผ่าตัด เพราะสี และลักษณะของต่อมน้ำตา และไขมันต่างกัน
- ถ้าห้อยหรือใหญ่มากๆ อาจจะต้องเย็บเก็บซ่อนไว้ใต้ขอบกระดูกเบ้าตาด้วย
- เบ้าตาลึกเกินไป
- ก่อนทำ หมอจะประเมินไขมันบริเวณเบ้าตาก่อน
- ถ้าไขมันตกเยอะ ก็แนะนำให้ทำผ่าตัดเอาไขมันและหนังตาออกด้วย
- แต่ถ้าไขมันน้อย มีเบ้าตาลึก , ไม่ควรเอาไขมันออก
- เพราะจะทำให้เบ้าตาดูลึก และเกิดชั้นตาหลายชั้นได้
เคสตัวอย่าง
เคส 1 หนังตาตก บังการมองเห็น ,ผ่าตัดตัดหนังตาและเซตชั้นตา

เคส 2 ตัดหนังตา ใช้ชั้นตาเดิม

เคส 3 ตัดหนังตา และเซตชั้นตา ปรับกล้ามเนื้อตา ให้ตาดูโตขึ้น

- หนังตาตก และชั้นตาก่อนทำดูธรรมชาติ
- ทำผ่าตัดตัดหนังตา และเซตชั้นตาใหม่ ให้ดูสวย ชัดเจน
- พร้อมทั้งปรับกล้ามเนื้อตาให้ตาโตขึ้น
Reference
- Aesthetic Plastic Surgery of the East Asian Face .
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้นะครับ
สอบถามได้ครับ